مركز اطلاعات و مدارك علمي ايران
گزارش نهايي طرح پژوهشي: بررسي ويژگيهاي شخصيتي كارشناسان كاوش اطلاعات؛ مجري : مريم خسروي؛ ناظر: دكتر طهمورث حسنقلي پور؛
1ـ2ـ مقدمه
حصول هدفهاي سازمان به نحو مطلوب مستلزم تهيه و اجراي برنامهها و خطمشيهاي هدايت و كنترل منابع انساني به نحو مؤثر ميباشد. اجراي صحيح اين برنامهها موجب افزايش حس تعاون و همكاري و اشتراك مساعي در فعاليتهاي دستهجمعي سازمان خواهد شد.
جفري فوفر استاد رفتار سازماني و متخصص منابع انساني دانشكده مديريت بازرگاني دانشگاه استانفورد، بر مبناي مطالعات و تجربيات طولاني در شركتهاي بزرگ، نظريه خود را چنين مطرح ساخته است : «مزيت رقابتي نهايي امروز در بازارهاي بينالمللي به چگونگي انتخاب، استخدام و ادارة منابع انساني بستگي دارد.»
در زماني كه نظريه پردازان و محققين ادعا ميكنند، منابع انساني مهمترين منبع استراتژيك سازمانها به حساب ميآيد و ايجادكنندة مزيت رقابتي است و در شرايطي كه تكنولوژيكي پيشرفته را بدون حضور منابع انساني فرهيخته، ناتوان تلقي ميكنند، شاهد مشكلات فراوان در اين حوزه از منابع سازمانهاي كسب و كار هستيم. اين مشكلات كه بخش عمده وقت مديران را به خود مشغول داشته است. آثار مشهودي دارد كه عمدهترين آنها، پايينبودن كيفيت كار و بهرهوري نيروي كار در بخش صنعت و خدمات كشور و در عين حال نارضايتي كاركنان سازمانها ميباشد ] 17 ] .
مطالعات مختلف نشان ميدهد كه بعضي افراد براي بعضي مشاغل مناسب نيستند، در حاليكه براي دستهاي ديگر امكان موفقيت بيشتري در آن مشاغل وجود دارد. اگر چه عوامل مختلف از قبيل هوش، استعداد، علاقه و... در تمام حرف مؤثرند، اما تحقيقات نشان ميدهد كه عامل شخصيت در بسياري از موارد نقشي بسيار مهم و قابل توجه دارد.
2ـ2ـ شخصيت چيست؟
شخصيت را شايد بتوان اساسيترين موضوع علم روانشناسي دانست. زيرا محور اساسي بحث در زمينههايي مانند يادگيري، انگيزه، ادراك، تفكر، عواطف و احساسات، هوش و مواردي از اين قبيل است. تعريف لغت شخصيت كه در زبان لاتين و در زبان انگلوساكسون خوانده ميشود، ريشه در كلمة لاتين دارد و اين كلمه به نقاب يا ماسكي گفته ميشود كه بازيگران تئاتر در يونان قديم به صورت خود ميزدند. به مرور، معناي آن گستردهتر شد و نقشي را كه بازيگر، ايفا ميكند را در برگرفت. بنابراين مفهوم اصلي و اولية شخصيت، تصويري صوري و اجتماعي است و براساس نقشي كه فرد در جامعه بازي ميكند، ترسيم ميشود. يعني در واقع، فرد به اجتماع خود شخصيتي ارائه ميدهد كه جامعه بر اساس آن، او را ارزيابي مينمايد. شخصيت را براساس صفت بارز يا مسلط و يا شاخص فرد نيز تعريف كردهاند و براين اساس است كه فرد را داراي شخصيت برونگرا يا درونگرا و يا پرخاشگر و امثال آن ميدانند. نظري اجمالي به تعاريف شخصيت، نشان ميدهد كه تمام معاني شخصيت را نميتوان در يك نظرية خاص يافت. بلكه در حقيقت، تعريف شخصيت بستگي دارد به نوع تئوري يا نظرية هر دانشمند، براي مثال كارلراجرز: «شخصيت را يك خويشتن سازمانيافته دائمي ميداند كه محور تمام تجربههاي وجودي ماست» يا آلپورت از شخصيت «به عنوان يك مجموعه عوامل دروني كه تمام فعاليتهاي فردي را جهت ميدهد.» نام ميبرد. جورج كلي يكي از روانشناسان شناختي «روش خاص هر فرد را در جستجو براي تفسير معناي زندگي»، شخصيت ميداند و يا فرويد عقيده دارد كه «شخصيت از نهاد، خود و فراخود ساخته شده است.» برداشتهاي متفاوت از مفهوم شخصيت به وضوح نشان ميهد كه معناي شخصيت در طي تاريخ بسيار گستردهتر از مفهوم تصويري صوري و اجتماعي اوليه آن شده است ] 13 ] .
در حال حاضر شخصيت به «روند اساسي و مداوم دربارة فرد انسان»، اطلاق ميشود و تعريف آن از ديدگاه هر دانشمند، يا هر مكتب و گروهي به نظريه يا تئوري خاص آنها بستگي دارد. ليكن تعريف نسبتاً جامع اينكه، «شخصيت عبارت است از مجموعهاي سازمانيافته و واحدي متشكل از خصوصيات نسبتاً پايدار و مداوم كه بر روي هم يك فرد را از ساير افراد متمايز ميكند.» [ 16 ]
مبلغ قابل پرداخت 15,500 تومان